Taaldingetje

Afgelopen weekend was ik getuige van een opmerkelijk tafereel. 

Plaats van handeling was de binnenstad van Arnhem en de glansrijke hoofdrollen in dit literaire stukje straattheater waren voor twee tieners. 

Hoofdrolspeler 1, we noemen hem voor het gemak maar even Broer, is een 13-jarig Fatbike-binkie met een duidelijke voorliefde voor voetbalclub Paris Saint Germain en voor de merken The Northface en Burberry. Verder viel mij op dat zijn taalgebruik en accent nou niet bepaald overeenkwamen met zijn uiterlijk. Broer is namelijk 100% kaas. Blond haar blauwe ogen en woont waarschijnlijk zijn leven lang al met vader Peter, moeder Astrid en zusje Fleur in de wijk Presikhaaf in Arnhem. Nu zou ik dat beslist niet als een villawijk willen bestempelen maar the ghetto is in Presikhaaf net zo ver te zoeken als in pak 'm beet het muzikale oeuvre van BLØF.

Bij Broer zou je dus logischerwijs een onvervalste Ernumse Slabek verwachten, maar tot mijn niet geringe verbazing kwam het volgende internationale literaire pareltje vanaf de fatbike.

"Yo Tygoooo, is dat je nieuwe Kech? Wajooooo die meissie is lekkerrr broerrrr, ik zweerrr 't je"

Dit prachtige stukje proza was gericht aan zijn vriend (hoofdrolspeler 2), die in stijl ten tonele verscheen op een vergelijkbare "dikke fiets" en met een vape in zijn giechel. Sherlock als ik ben, had ik meteen al een sterk vermoeden dat dit Tygo moest zijn. Ook hem schatte ik, pak 'm beet, een jaartje of 13. Dit vooraanstaande lid van de "Fatbike-4Fun-Fuckers from Ernum" bracht de "war of the A-brands" dresscode in 1 klap weer in evenwicht. 

Sterker nog wat mij betreft was deze slag voor Tygo want naast zijn peperdure merkkleding was deze puberversie van The Easy Rider ook nog voorzien van een paar fluorescerende Balenciaga's van 700 euri en om het plaatje helemaal af te toppen zat er ook nog een Chickie van 12 achterop. 

Papa en Mama hadden flink in de bus geblazen zo te zien, waardoor ik bij hem eerder het Sonsbeekkwartier dan Presikhaaf vermoedde. Ook bij Tygo was het prachtige plat Ernums ver te zoeken, want dit kwam er als antwoord:

"Broer, ik ga je zeggen deze sma is sowieso spang, maar niet tantoe-insta spang, weet je" 

Dit was het moment waarop ik besefte dat mijn aspirant-boomer fase nu toch echt met rasse schreden begint te naderen, want ik moest op mijn Phone checken wat in vredesnaam een sma is. Laten we even een fijn stukje "reverse analysis" loslaten op hetgeen zich zojuist voor mijn ogen en oren had voltrokken. 

Te beginnen dus bij Tycho of eigenlijk liever eerst bij de kech in kwestie, die ik inschatte als een Chelsea of een Cheyenne. Het leek alsof zij nog best te spreken was over de kwalificatie van Tygo, zo in de trant van: "Ok, hij vind me weliswaar niet Tantoe-Insta lekker, maar wel lekker."                                                                                                                  
Na enige research van mijn kant bleek dat sma, maar ams mag ook (waarschijnlijk als ze andersom ligt) net als kech tegenwoordig geen belediging meer zijn, maar meer een geuzennaam zoals "Joden" dat voor Ajax-supporters is en de fans van De Graafschap helemaal hard gaan op de term 'Superboeren".  Bij de analyse van de warme woorden van Tygo dacht ik het volgende. 

Ondanks het feit dat allebei die Alie Express bikers blond zijn en allebei in Ernum wonen, acht ik de kans dat het daadwerkelijk broers zijn nihil. Dan zou Tygo namelijk ook meteen de broer van Fleur zijn en laten we eerlijk zijn, wie zijn zoon Tygo noemt, gaat zijn dochter never nooit niet inschrijven als Fleur. Geboren en getogen in Ernum, dan zou je toch ook een onvervalste Ernumse bek verwachten bij beiden. Laten we eerlijk zijn wat is er mis met: "Ik geet eers op de koremert bij Broodje TipTop ff een vette bek halen, ooh lekkert jong!"

Maar als ik de zinsopbouw, zijn accent en de achtergrond van zijn woorden topografisch analyseer heeft Tygo na zijn zorgeloze kleutertijd in Arnhem achtereenvolgens in Marrakech, Paramaribo en op Curacao gewoond, om vervolgens op 12-jarige leeftijd weer terug te keren in onze stad aan de Rijn, anders valt zijn Maroc-Suri-Papiament-accent niet uit te leggen. 

Voor de straattaal analfabeten onder ons, hij liet dus aan Broer even weten dat hij zijn huidige scharrel wel lekker vond, maar niet zo lekker dat ze met hem op zijn socials mocht shinen. Broer heeft topo-linguïstisch gezien ook overduidelijk een verleden in Marrakech (misschien hebben ze elkaar daar wel leren kennen) en Wajooo is van origine Vlaams (echt waar), dus hij is waarschijnlijk met Papa, Mama en Fleur daarna ergens in Vlaanderen beland om uiteindelijk via Amsterdam (meissie) toch weer onder de rook van het Gelredome terug te keren. 

Toch even een serieuze noot, naar aanleiding van deze mellow-midlife visie op "de jeugd van tegenwoordig". Het is een feit dat laaggeletterdheid in deze doelgroep inmiddels alarmerende vormen begint aan te nemen. Gevoed door rolmodellen als rappers of zelfs rappende voetballers en door een samensmelting van culturen ontstaat er een compleet nieuwe (straat)taal. Op zich prima, maar het lijkt me van belang dat ook het ABN een prominente plek in dit land blijft innemen, want bijvoorbeeld een makelaar die jou "die huisje" probeert te verkopen of erger nog, deze "authentieke tantoe flexe casa", zal niet heel succesvol zijn. 

Heeft deze "encounter with the young generation" jou nog een educatieve ecperience opgeleverd Kleefmans? 

Jazeker, waarvoor dank aan Broer, Tygo en alle verdere betrokkenen. Allereerst kwam ik tot de conclusie dat ik heel blij ben dat ik vroeger alleen maar knappe jongens kon produceren, en ten tweede dat het een godswonder is dat ik niet een Ernums-A'dams-Ibi-Brabo accent heb ontwikkeld, waardoor ik gelukkig jarenlang in redelijk algemeen beschaafd Nederlands onzin op de radio mocht roepen. 

Ik was destijds ook de enige in mijn vriendenkring die betaald werd om slap te ouwehoeren ... hoe Ronnie* wil je het hebben Sma's en Brada's.    

*Flex                                                                    

Eric van Kleef is hooked on house -DJ - Producer (Evan Clave) - Radio DJ -Event Consultant - Columnist en Media-watcher.

Meer Party columns van Eric